لباس کارکنان اتاق تمیز، لباس های مخصوصی محسوب می شوند که برای به حداقل رساندن آلودگی در این محیط ها طراحی شده اند.
این لباس ها معمولاً از موادی ساخته می شوند که ذرات معلق و الیاف کمی دارند و برای جلوگیری از پرز دهی، الکتریسیته ساکن و سایر منابع احتمالی آلودگی به کار می روند.
اتاق تمیز چیست؟
اتاق تمیز یا کلین روم یک فضای مهندسی شده است که توانایی حفظ غلظت بسیار کمی از ذرات معلق در هوا را دارد. این اتاق به خوبی ایزوله شده، به خوبی آلودگی را کنترل می کند و به طور مداوم تمیز می شود.
چنین اتاق هایی معمولاً برای تحقیقات علمی و تولید صنعتی تمام فرآیندهای نانو مقیاس، مانند: ساخت قطعات نیمه هادی مورد نیاز هستند.
ویژگی لباس کارکنان اتاق تمیز
ویژگی های خاص این لباس ها بسته به نیاز اتاق تمیز و صنعتی که در آن استفاده می شود می تواند متفاوت باشد؛ با این حال، برخی از ویژگی های عمومی لباس کارکنان اتاق تمیز عبارتند از:
جنس پارچه لباس کارکنان اتاق تمیز
پلی استر، نایلون، پلی پروپیلن، تیویک، میکروفایبر و پنبه از مواد رایج مورد استفاده در پارچه این لباس ها محسوب می شوند.
نحوه دوخت
در دوخت لباس کارکنان اتاق تمیز باید به جزئیات توجه داشت تا اطمینان حاصل شود که لباس ها، عاری از هرگونه پرز، ذرات معلق و سایر آلاینده هایی هستند که می توانند پاکیزگی این محیط را به خطر بیندازند. در اینجا چند دستورالعمل کلی برای دوخت این لباس ها آورده شده است:
- محیط کار تمیز
- چرخ خیاطی تمیز
- استفاده از پارچه های بدون پرز
- استفاده از نخ تمیز
- استفاده از تکنیک های خیاطی مناسب
- بررسی کلی لباس دوخته شده
- شستشو و استریل کردن لباس
آنتی استاتیک بودن لباس کارکنان اتاق تمیز
داشتن خواص آنتی استاتیک برای لباس کارکنان اتاق تمیز مهم است؛ زیرا به جلوگیری از تجمع الکتریسیته ساکن در سطح لباس کمک می کند. الکتریسیته ساکن می تواند ذرات را جذب کند و پاکیزگی محیط اتاق تمیز را به خطر بیندازد.
راه های مختلفی برای گنجاندن خواص آنتی استاتیک در لباس کارکنان اتاق تمیز وجود دارد:
- استفاده از الیاف رسانا برای دفع الکتریسیته ساکن
- استفاده از پوشش های آنتی استاتیک روی سطح لباس
- سایر روش های آنتی استاتیک کردن مانند: استفاده از افزودنی های شیمیایی و اعمال بار الکتریکی
- ایجاد اتصال بین زمین و لباس
استاندارد بودن لباس کارکنان اتاق تمیز
لباس کارکنان اتاق تمیز باید استانداردهای خاصی را رعایت کند تا اطمینان حاصل شود که در آلودگی محیط نقشی ندارد. استانداردهای این لباس ها بسته به صنعت و الزامات خاص هر اتاق تمیز، متفاوت است؛ اما برخی از استانداردهای رایج عبارتند از:
- ISO 14644
- ASTM F51
- IEST-RP-CC003
- USP 797
- EU GMP
عدم انتشار آلودگی
برای جلوگیری از انتشار آلودگی در لباس کارکنان اتاق تمیز، مواد مورد استفاده در آن ها نباید باعث پخش شدن ذرات یا الیاف لباس شوند. مواد مصنوعی، مانند: پلی استر، نایلون و میکروفایبر معمولاً برای لباس های اتاق تمیز استفاده می شوند.
زیرا نسبت به الیاف طبیعی، مانند: پنبه، احتمال ریزش ذرات کمتری دارند. برای به حداقل رساندن ریزش ذرات باید به جای لبه های باز از درزهای سردوز یا بسته شده استفاده کرد.
عدم پرز دهی
برای جلوگیری از پرز دهی، استفاده از لباس ها و روش های شستشوی مناسب مهم است. لباس هایی که در اتاق های تمیز پوشیده می شوند، باید از موادی ساخته شوند که ریزش الیاف یا پرز ندارند.
آن ها همچنین باید با استفاده از روش های مناسب شسته شوند، مانند: استفاده از شوینده های مخصوص لباس های بدون پرز یا کم پرز، شستشو در دمای بالا و خشک کردن به وسیله فرآیند بدون پرز.
علاوه بر این، کارکنان اتاق تمیز باید در مورد روش ها و رفتار مناسب لباس پوشیدن در این محیط آموزش ببینند تا از هر گونه آلودگی تصادفی جلوگیری شود. این رفتارها شامل اجتناب از اقداماتی است که می توانند باعث ریزش الیاف یا پرز لباس شود، مانند: مالش یا خراشیدن پارچه.
قابلیت شستشو راحت
برای تسهیل شستشو، لباس کارکنان اتاق تمیز ممکن است با دستورالعمل های مراقبتی که دما، مواد شوینده و چرخه شستشوی مناسب لباس را مشخص می کند، برچسب گذاری شود.
برخی از اتاق های تمیز ممکن است از تجهیزات خشک شویی تخصصی استفاده کنند که برای لباس های اتاق تمیز طراحی شده اند؛ از جمله این تجهیزات می توان به ماشین هایی که از آب پر فشار یا هوا برای حذف ذرات و آلاینده ها استفاده می کنند، اشاره کرد.
نکات بهداشتی لباس اتاق تمیز
- لباس ها را مرتباً عوض کنید
- از تماس دست بدون پوشش به لباس خودداری کنید
- لباس ها را به طور منظم بشویید
- لباس ها را از نظر آسیب ها یا آلودگی ها بازرسی کنید
- از پوشیدن جواهرات یا لوازم تزیینی دیگر خودداری کنید
- بهداشت فردی را رعایت کنید
محصول منتخب اکیاس: فیلتر هپا
کلام آخر
لباس اتاق تمیز به طور کلی برای محافظت از محیط زیست و محصول در حال تولید طراحی شده است؛ با این حال، در برخی موارد نیز لازم است از فرد در برابر محصول محافظت شود، مانند: پروسه تولید مواد و داروهای شیمیایی.
در این مطلب به ۷ ویژگی مهم لباس کارکنان اتاق تمیز اشاره شد که در صورت توجه به آن ها می توان از پاکیزه ماندن اتاق تمیز و سلامت کاربر اطمینان حاصل کرد.