یکی از چالش های استفاده از کلین روم ها، مجموعه مشکلات اتاق تمیز است. آگاهی از این مشکلات، باعث می شود، کارمندان مشغول به کار در این محیط ها، مشکلات را زودتر شناسایی و رفع کنند تا هیچگونه خللی در روند کار این گونه محیط ها ایجاد نشود.
آشنایی با اتاق تمیز و مشکلات اتاق تمیز
اتاق های تمیز، در صنایعی استفاده می شوند که ذرات ریز می توانند بر روند تولید تأثیر منفی بگذارند. اتاق تمیز، از نظر اندازه و پیچیدگی متفاوت هستند و به طور گسترده در صنایعی مانند داروسازی، بیوتکنولوژی، تجهیزات پزشکی و علوم زیستی و همچنین تولید فرآورده های حیاتی رایج در هوافضا و ارتش استفاده می شوند.
اتاق تمیز، به هر فضای محدودی گفته می شود که در آن، تمهیداتی برای کاهش آلودگی ذرات و کنترل سایر پارامتر های محیطی مانند دما، رطوبت و فشار در نظر گرفته شده است. در اتاق های تمیز شروط خاصی باید رعایت شوند، شرط های مدنظر به صورت خلاصه در زیر آورده شده است:
- مواد نباید ذرات را آزاد کنند.
- سطوح باید کاملا صاف باشد و به راحتی تمیز شوند.
- تجهیزات مورد استفاده ترجیحا باید دارای لبه های گرد باشند.
- سوکت ها و قاب ها باید همسطح باشند.
- لوله ها باید از بیرون اتاق عبور کنند.
لازم به ذکر است که سیستم تصفیه هوا در اتاق تمیز، از اهمیت اساسی برخوردار است. سیستم تصفیه هوای مناسب، از ورود میکروارگانیسم های بیرونی یا گرد و غبار جلوگیری می کند و در نتیجه محیط داخلی آن را به صورت کامل، استریل نگه می دارد.
مشکلات اتاق تمیز شامل چه مواردی می باشد؟
محیط هایی مثل اتاق تمیز، به دلیل حساسیت هایی که در تجهیزات و مصالح دارند، به طور معمول، دچار مشکلاتی می شوند. در زیر، چند نمونه از مشکلات اتاق تمیز، آورده شده است:
· ساختار اتاق تمیز یکی از مشکلات اتاق تمیز
هر گونه درز و نشست هوا، باعث ایجاد اختلال در روند کار اتاق تمیز خواهد شد. از این رو، اتاق تمیز، باید کاملا به صورت ایزوله باشد و با محیط بیرون هیچ تماسی نداشته باشد.
· مصالح مورد استفاده در ساخت
مصالحی که در ساخت اتاق تمیز استفاده می شوند باید دارای سطح صاف و قابل شست و شو باشند. لازم به ذکر است که وجود حفره در مصالح اتاق تمیز، مشکل ساز خواهد بود. اگر مصالح استفاده شده در اتاق تمیز به گونه ای باشند که آب را درون خود نگه دارند، باید آن ها را تعویض کرد؛ زیرا که رطوبت، یک فاکتور مهم در رشد میکروب ها محسوب می شود.
· بار الکتریکی ساکن
وجود بار الکتریکی ساکن در اتاق های تمیز، سبب خرابی دستگاه های موجود در این محیط ها می شود. علاوه بر موردی که ذکر شد، بار الکتریکی ساکن، سبب جذب ذرات معلق در هوا و ایجاد آلودگی خواهد شد.
· رنگ سطح اتاق تمیز
در ساخت اتاق های تمیز باید به نوع رنگی که استفاده می شود نیز توجه شود؛ رنگ مورد استفاده در اتاق های تمیز نباید از خود، ذرات یا تراشه آزاد کند. در انتخاب رنگ برای استفاده در اتاق های تمیز، لازم است که به مقاومت و ماندگاری رنگ ها بر روی سطوح، توجه ویژه ای داشته باشید.
· آلودگی مولکولی
گاهی از مصالح و تجهیزات استفاده شده در اتاق تمیز، مواد شیمیایی آزاد می شود؛ این ذرات، به عنوان آلودگی های مولکولی شناسایی می شوند.
نحوه رفع مشکلات اتاق تمیز
منطقی است که افراد مشغول به کار در اتاق های تمیز، به فکر رفع مشکلات آن باشند. اگرچه مشکلات موجود در اتاق های تمیز بسیار زیاد هستند اما روش هایی هم برای رفع این محدودیت ها وجود دارد که به طور خلاصه در زیر به آن ها اشاره کرده ایم:
وارسی مشکلات ساختاری در مشکلات اتاق تمیز:
- اولین اقدامی که می توان برای رفع مشکلات اتاق تمیز انجام داد، استفاده از سیستم پاکسازی و فیلتراسیون هوا است. فیلتر هواساز، ذرات را از هوای محیط حذف می کنند.
- حفره های موجود در مصالح نیز باید شناسایی و رفع شوند.
- برای کاهش آلودگی ذرات، می توان از دوش های هوا استفاده کرد. با استفاده از این سیستم، تجهیزات و همینطور پرسنل قبل از ورود به اتاق های تمیز، کاملا ضد عفونی خواهند شد.
- استفاده از تشک های چسبنده در اتاق های تمیز، باعث کاهش غلظت ذرات معلق می شوند و همینطور از زمین خوردن پرسنل جلوگیری می کنند.
- در اتاق های تمیز، تا حد ممکن باید در ها، به صورت اتوماتیک باز و بسته شوند و از تماس دست با آن ها، به طور جدی، جلوگیری شود.
- لازم است که بیشتر تجهیزات از جنس استیل قابل شست و شو تهیه شوند.
وارسی مشکلات کاربری:
در حین کار کردن در اتاق های تمیز، استفاده از تجهیزات باید به گونه ای باشد که هیچ گونه آلودگی ای ایجاد نشود. برای رفع مشکلات کاربردی اتاق های تمیز، به موارد زیر توجه کنید:
- گاهی استفاده از مواد شیمیایی قوی در اتاق های تمیز، باعث از بین رفتن مصالح مورد استفاده در ساخت اتاق ها می شود؛ پس باید در استفاده از مواد شیمیایی، دقت زیادی داشته باشیم.
- همانطور که گفته شد، وجود رطوبت، باعث رشد میکروارگانیسم های مختلف در اتاق تمیز خواهد شد؛ از این رو، پس از شست و شو، لازم است که کل مصالح و تجهیزات، کاملا خشک شوند.
- برخورد و اصطکاک دو جسم با یکدیگر، باعث تولید الکتریسیته ساکن می شود و وجود الکتریسیته ساکن، میزان آلودگی در محیط کار را افزایش می دهد. از این رو پرسنل مشغول به کار در اتاق های تمیز، باید از تماس دو جسم به هم دیگر خودداری کنند.
با استفاده از رعایت روش های گفته شده می توان تا درصد زیادی میزان آلودگی و دیگر مشکلات اتاق های تمیز را کاهش داد.
نکاتی که هنگام تولید اتاق تمیز باید بدانید
برای تولید اتاق تمیز، نکات مختلفی را باید بدانیم، چند مورد از آن ها در این جا آورده شده است:
· جریان هوای مناسب
دو نوع جریان هوا وجود دارد که می توانید از آنها استفاده کنید، جریان توربینت و جریان آرام. با یک جریان توربینت هوای تمیز در چند نقطه به فضا دمیده می شود. این جریان هوا با ایجاد تلاطم در اتاق باعث می شود ذرات در اطراف گردش پیدا کنند.با سیستم هوای جریان آرام، هوا از سطوح اطراف دمیده می شود و از کف خارج می شود. به این ترتیب هوای تمیز تمام ذرات را از بین می برد و خطر وجود آلودگی را محدود می کند.
· بزرگی اتاق تمیز
اتاق تمیز را تا حد امکان کوچک نگه دارید، هر چه محیط شما بزرگ تر شود هزینه تاسیس آن افزایش می یابد.
· انتخاب فیلتر هوای مناسب
فیلتر هوا اتاق تمیز خود را، با توجه به تمیزی فضای خود و میزان هوایی که باید فیلتر شود انتخاب کنید.
- تجهیزات استیل قابل شست و شو
- وسایل برقی مورد نیاز
سفارش اتاق تمیز از اکیاس
همانطور که بررسی کردیم، داشتن اتاق تمیز بهینه و با کیفیت، نیاز به تخصص و تجربه دارد. در این مسیر، گروه اکیاس می تواند شما را در مسیر ساخت اتاق تمیز راهنمایی کنند. گروه اکیاس که در ساخت و ارائه انواع فیلتر هپا، فیلتر کیسه ای، فیلتر پلیتد، دوش هوا، اتاق توزین و انواع دیگر از تجهیزات اتاق تمیز، فعالیت می کنند، میتواند در مسیر طراحی و ساخت اتاق تمیز، مشاور خوبی برای متقاضیان تاسیس اتاق تمیز در زمینه های مختلف باشد.
جمع بندی
در این مقاله، مجموعه مشکلات اتاق تمیز را شناختیم و روش های رفع آن ها را مرور کردیم. تهیه اتاق تمیز با کیفیت و مقرون به صرفه، از سری دغدغه های افراد مشغول در صنایع مختلف می باشد. گروه اکیاس، با کادر مجرب خود، می تواند نگرانی های شما را بابت ساخت اتاق تمیز، به حداقل برساند.